Het Meertens Instituut onderzoekt en documenteert taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Hoe voel jij je als je weer een jaar ouder wordt? Denk je aan het leven voor je – of de jaren die al achter je liggen? In De Studio van NEMO kunnen bezoekers in media-installatie Channels hun hart luchten over ouder worden aan de hand van prikkelende stellingen.

Het Meertens Instituut verwierf onlangs een grote collectie Nederlandse geboortekaartjes van twee prive-verzamelaars. Geboortekaartjes geven in één oogopslag een tijdsbeeld, zowel door de naamgeving, als door de gebruikte tekst en de vormgeving. Onderzoekers van het Humanities Cluster zien dan ook veel mogelijkheden om de collectie in te zetten voor onderzoeksdoeleinden.

De nieuwsbrief van mei staat in het teken van de Louis Peter Grijp-lezing die plaatsvindt op 14 mei 2024. Spreker Vincent Roozendaal vertelt in een interview meer over Jules de Corte, die vanuit het perspectief van de buitenstaander zingt over inclusiviteit.

Communiceren met mensen is soms al een uitdaging, laat staan met dieren. De communicatie tussen mens en dier is precies waar Marjo van Koppen onderzoek naar doet. Als hoogleraar Variatielinguïstiek richt ze zicht vooral op katten en koeien. In De Nieuws BV legt ze uit waarom het belangrijk is dat we dieren gaan begrijpen.

Het is een discussie waar geen einde aan lijkt te komen: is het friet of patat? “Als je het nuchter bekijkt zijn het gewoon twee woorden voor hetzelfde onderwerp”, legt Jos Swanenberg, hoogleraar diversiteit in taal en cultuur aan de Tilburg University uit bij Omroep Brabant.

Een loei is een loei, zou je denken. Maar dat blijkt toch net even anders te zijn. Taalkundige Leonie Cornips doet al zes jaar lang onderzoek naar koeientaal. Wat blijkt? Koeien brengen hun behoeftes duidelijk onder woorden. RTL Nieuws en Omroep Zeeland wijden een artikel aan haar onderzoek.

In de jaren 50 was hij wekelijks te horen op de nationale radio, waar hij zijn zelfgeschreven nummers ten gehore bracht achter de piano. Jules de Corte (1924-1996) was blind maar zijn liedjes gingen daar niet over, wél over mensen die buiten de norm vallen. Dat zijn liedoeuvre ook niet binnen bestaande kaders valt, laat Vincent Roozendaal zien in de zevende Louis Peter Grijp-lezing.

Een paar jaar geleden ging aan het Meertens Instituut het onderzoek naar kat-mens-interacties van start. Maar hoe pak je zulk onderzoek aan, met proefpersonen die een groot deel van de dag slapen? Marlou Rasenberg is postdoc-onderzoeker en vertelt ons er alles over.

Hoe snel herdenkingsrituelen kunnen ontstaan

De afgelopen maand was er opnieuw veel media-aandacht voor de moord op Peter R. de Vries door de strafzaak tegen de verdachten. Op het Meertens Instituut wordt al langere tijd onderzoek gedaan naar de manier waarop er in Nederland massaal gerouwd werd om zijn dood.

Het traditionele Meertens Nieuwjaarsboekje gaat dit jaar over eetcultuur in Nederland door de jaren heen. Wat schaft de pot? brengt historische, culturele en taalkundige inzichten over dit onderwerp ter tafel. Ook biedt het een kijkje in de ‘collectiekeuken’ van het Meertens Instituut.

Van eetgewoonten tot ervaringen in oorlogstijd: de dagboeken in het Nederlands Dagboekarchief bevatten een schat aan informatie over het dagelijks leven van mensen in Nederland. De afgelopen maanden las een groep studenten meer dan 700 dagboeken van kaft tot kaft. Het doel? De collectie beter ontsluiten voor onderzoekers.

In oktober verschijnt NeusWijzer. Geuratlas van de Lage Landen. Het boek brengt inzichten over geuren uit verschillende wetenschapsdisciplines samen. Vanuit het Meertens Instituut werd onderzoek gedaan naar geurwoorden en -ervaringen in Nederland.