Het monumentale zestiende-eeuwse ‘Spaans Gouvernement’ aan het Vrijthof (het logeeradres van Karel V, koning van Spanje en hertog van Brabant) en het achtergelegen achttiende-eeuwse woonhuis aan de Papenstraat vormen samen met de verbindende nieuwbouw Museum aan het Vrijthof. Dankzij een grootscheepse verbouwing in 2011/2012, naar ontwerp van Rob Brouwers (SATIJNPlus Architecten), is de museale ruimte verdrievoudigd. Daarnaast is er ruimte voor de museumwinkel en het sfeervolle Grand Café Maastricht Soiron. De koppeling van de twee rijksmonumenten met behulp van nieuwbouw heeft geresulteerd in een spectaculaire synergie tussen middeleeuwse en hedendaagse architectuur. In het oog springend is het transparante luchtkussendak waarmee de grote cour is overdekt. De opblaasbare overkapping, bestaande uit twee lagen kunststof en een lichte stalen constructie, laat het daglicht royaal binnenstromen. Hierdoor blijft het 'buitenkarakter' van de cour optimaal gehandhaafd. De constructie staat geheel op zichzelf en tast de twee monumenten niet aan. Op de eerste verdieping is een open verbinding gecreëerd tussen beide monumenten. Via twee translucente glazen loopbruggen en de sprankelende glazen 'juwelenkist op naaldhakken' tussen beide steekt de bezoeker de cour over. De glazen box biedt onderdak aan de achttiende eeuwse betimmering, die de basis is van de stijlkamer in Régènce-stijl. Niet alleen achter de voorgevel is het museum rigoureus veranderd, ook de voorgevel zelf heeft een belangrijke verandering ondergaan. In de voorgevel is een grote poort aangebracht die de entree vormt tot het museum. Net als de oorspronkelijke koetspoort, die tot in de late achttiende eeuw heeft bestaan, leidt deze nieuwe poort de bezoeker direct naar het hart van het complex: de overdekte cour. De poort, die een gastvrij gebaar maakt naar het Vrijthof en de stad Maastricht, is door kunstenaar Appie Drielsma van twee bronzen reliëfs voorzien. Het centrale thema van Museum aan het Vrijthof is 500 jaar Made in Maastricht; 500 jaar creativiteit en ondernemerschap. Aan de hand van authentieke verhalen en de tastbare herinneringen aan vijf eeuwen kunstnijverheid en maakindustrie wordt de geschiedenis van de culturele identiteit van de stad Maastricht verteld en gevisualiseerd. De bezoeker wordt dankzij eigentijdse getuigen zelf getuige van de geschiedenis. De reflecties van deze getuigen op de gebeurtenissen en omstandigheden van hun tijd brengen de tijdsgeest tot uitdrukking en laten ook de bezoeker reflecteren op de geschiedenis. De bezoeker begint aan een reis door 500 jaar Made in Maastricht in het recente verleden. Hij wordt van kamer naar kamer door de tijd geleid, parallel aan de geschiedenis van de gebouwen, in omgekeerde chronologie. Daarbij krijgt elke bezoeker een RFID-chip (Radio Frequency Identification) mee. Door middel van deze chip ‘traceert’ het museum waar de bezoeker zich in het gebouw bevindt en in welke taal hij wil worden toegesproken. Het gebouw reageert op de aanwezigheid van de bezoeker, zonder dat de bezoeker daar handelingen voor hoeft te verrichten. De techniek maakt op een subtiele, onzichtbare manier oude tijden zichtbaar én hoorbaar.