Kriterion kent een lange en woelige geschiedenis die begon tijdens de Tweede Wereldoorlog met de verzetsgroep rond Wouter van Zeytveld en Piet Meerburg (1919-2010). Deze Amsterdamse studenten wisten met hulp van Fiedeldy Dop (1911-1991), een bevriende huisarts die door contacten bij de politie vroegtijdig op de hoogte van op handen zijnde razzia's op joden was, joodse kinderen onder te brengen bij onderduikadressen buiten de stad. De groep rond Van Zeytveld en Meerburg redde ook ongeveer duizend joodse kinderen uit de crèche tegenover de Hollandse Schouwburg aan de Plantage Middenlaan, waar ze waren geplaatst in afwachting van transport naar Duitsland